Zapraszamy na podsumowanie najważniejszych wiadomości z dziedziny energii oraz zasobów w Polsce i na świecie z okresu 19 – 25 października 2020. W dzisiejszym zestawieniu przedstawiamy między innymi: rozpoczął się nabór wniosków w drugiej części programu „Czyste Powietrze”, Polska przedstawiła na forum UE propozycję utworzenia funduszu solidarności energetycznej, poważny spadek wydobycia węgla kamiennego w Polsce, Polska podpisała umowę jądrowa z USA, przemysł energochłonny prosi rząd o pomoc, wykorzystanie pompy ciepła może przyczynić się do wzrostu jego wartości oraz wiele innych informacji z Polski i świata.
NFOŚiGW – działania:
- 21 października rozpoczął się nabór wniosków w drugiej części programu „Czyste Powietrze”, przygotowanej dla Polaków o niższych dochodach. Aby dostać wyższą dotację – nawet do 37 tys. zł – na wymianę kopciucha i termomodernizację domu, potrzebne będzie zaświadczenie o dochodach wydane przez gminę. Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej przygotował też nowe udogodnienia: kalkulator dotacji, wydłużenie realizacji przedsięwzięcia o dodatkowe pół roku oraz listę urządzeń i materiałów zgodnych z programem. (Czytaj więcej)
- Do NFOŚiGW wpływa nawet tysiąc wniosków dziennie o dofinansowanie do fotowoltaiki z programu „Mój prąd”. Według szacunków WysokieNapiecie.pl pieniądze wyczerpią się za miesiąc, ale możliwe, że fundusz dosypie ok. 100 mln zł, aby dopłat wystarczyło dla wszystkich, którzy złożą wnioski do 18 grudnia. Takich rodzin będzie ok. 20 tysięcy. Do dnia 16 października, Polacy złożyli 173,7 tysięcy wniosków o dopłaty do domowych instalacji fotowoltaicznych o sumarycznej mocy 973,6 MW, kosztujących łącznie 4,6 mld zł. (Czytaj więcej)
Prawo w energetyce:
- Obowiązujące w Polsce uchwały antysmogowe nie odnoszą się wprost do pelletu drzewnego. Traktują go, zgodnie z definicją, jako biomasę. Zakaz stosowania pelletu w celach grzewczych teoretycznie więc nie istnieje. Wyjątkami jest kilka miast na czele z Krakowem oraz miejscowości uzdrowiskowe. (Czytaj więcej)
- Od 2021 r. w Unii Europejskiej wejdą w życie przepisy wymierzone w praktykę planowego postarzania produktów. Producenci zostaną zmuszeni do tworzenia trwalszych sprzętów AGD i RTV. Regulacje nie obejmą jednak tzw. małej elektroniki. Smartfony, tablety czy ekspresy do kawy, które przedwcześnie zakończą żywot, wciąż będą zasilały rosnące góry elektrośmieci. (Czytaj więcej)
- Krajowy Plan Odbudowy – polska odsłona dopiero w 2021 r., ale i na arenie unijnej opóźnienie. Przygotowanie Krajowego Planu wynika z Europejskiego Instrumentu Odbudowy, będącego częścią Wieloletnich Ram Finansowych UE na lata 2021-2027. Krajowe plany mają zawierać program reform i inwestycji danego państwa członkowskiego na lata 2021-2023. (Czytaj więcej)
- Unijne przepisy o tzw. taksonomii rozstrzygną dokąd popłyną prywatne inwestycje. Dla Polski to kolejny dylemat transformacji. Czy elektrownie atomowe i gazowe w UE będą miały łatwy dostęp do taniego kapitału? O tym faktycznie zdecyduje Komisja Europejska w aktach prawnych wydanych w przyszłym roku. Na razie „bezpieczne” są wyłącznie źródła odnawialne (Czytaj więcej)
- Zmiany w ustawie o offshore. Skierowany na Komisję Prawniczą projekt ustawy o promowaniu wytwarzania energii elektrycznej w morskich farmach wiatrowych wprowadza nowe rozwiązania dotyczące m.in. dodatkowych opłat koncesyjnych. Jednocześnie dużo zmian odnośnie pozwoleń lokalizacyjnych umieszczono w ustawie o obszarach morskich. Projekt jeszcze może ulec zmianie. (Czytaj więcej)
Energetyka odnawialna:
- Rośnie zainteresowanie dotacjami na domową fotowoltaikę w Polsce. (Czytaj więcej)
- W Chinach powstała największa na świecie elektrownia fotowoltaiczna, o mocy 2,2 GW. Obok jej rozmiaru zwraca uwagę zastosowanie na miejscu ogromnego magazynu energii, a także fakt, że produkowana przez nią energia trafi do pierwszej na świecie sieci ultrawysokiego napięcia, którą na odległość ponad 1,5 tys. kilometrów będzie przesyłana wyłącznie energia pochodząca ze źródeł odnawialnych. Budowa wielkiej farmy fotowoltaicznej złożonej z 7 milionów paneli PV została zrealizowana w niecały rok. (Czytaj więcej)
- Amerykańska firma konsultingowa Wood Mackenzie wskazała technologie, których wdrożenie ma przełożyć się na obniżenie kosztów produkcji i zwiększenie efektywności paneli fotowoltaicznych, co będzie prowadzić do zmniejszania kosztów energii wytwarzanej z fotowoltaiki. (Czytaj więcej)
- W Europie przybywa biometanowni. Ich liczba tylko w ciągu ostatnich dwóch lat podwoiła się. Jest ich już 729. W Polsce nie ma ani jednej. (Czytaj więcej)
Klimat i środowisko:
- Polska przedstawiła na forum UE propozycję utworzenia funduszu solidarności energetycznej, w ramach którego biedniejsze państwa członkowskie otrzymywałaby środki na ochronę gospodarstw domowych przed wzrostem cen energii w związku ze zwiększonymi ambicjami klimatycznymi. (Czytaj więcej)
- Wyzwania Mazowsza w walce ze smogiem. Redukcja smogu i zanieczyszczeń, zarówno tych wydobywających się z przydomowych kominów, jak i rur wydechowych w samochodach tysięcy mieszkańców codziennie dojeżdżających do pracy – to jeden z głównych celów, które stawiają przed sobą władze sejmiku województwa mazowieckiego. (Czytaj więcej)
- Odbyło się pierwsze spotkanie rady Global Future Council on Clean Air, w ramach której międzynarodowe gremium ekspertów specjalizujących się w kwestiach środowiskowych, będzie pracować nad działaniami na rzecz poprawy jakość powietrza. Popularyzowanie inicjatyw, dalsze stymulowanie ich rozwoju oraz wymiana dobrych praktyk na arenie międzynarodowej to główne zadania rady Global Future Council on Clean Air. W pracach rady uczestniczyć będą przedstawiciele uczelni wyższych, administracji publicznej i przedsiębiorstw z całego świata. (Czytaj więcej)
- Naukowcy Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie opatentowali metodę zmniejszania stężenia pyłów zawieszonych w atmosferze przy użyciu generatora fali uderzeniowej. Według badaczy wynalazek może poprawić stan powietrza na zanieczyszczonych obszarach. (Czytaj więcej)
Węgiel i górnictwo:
- Poważny spadek wydobycia węgla kamiennego w Polsce. Jak podał Główny Urząd Statystyczny krajowe wydobycie węgla kamiennego we wrześniu spadło o 12,4% r/r. Warto odnotować, że wrzesień jest kolejnym miesiącem, w którym odnotowano poważną obniżkę wydobycia – w sierpniu wyniosła ona aż 15,8% r/r. (Czytaj więcej)
- Europejski Bank Odbudowy i Rozwoju (EBOR), którego Rada Nadzorcza zatwierdziła w październiku nową pięcioletnią strategię działania przewidującą, że do 2025 roku większość jego inwestycji będzie ekologiczna, ma przewodzić komponentowi finansowemu nowej międzynarodowej Platformy na rzecz Wsparcia Transformacji Regionów Węglowych na Bałkanach Zachodnich i Ukrainie. (Czytaj więcej)
- Naukowcy z Uniwersytetu Śląskiego w liście otwartym do premiera apelują o możliwie szybkie odejście od wydobycia węgla kamiennego, wskazując na potrzeby mieszkańców terenów górniczych, w tym młodszych i przyszłych pokoleń. “Im szybciej uda się zakończyć na Śląsku epokę wydobycia węgla, tym lepiej dla regionu, jeżeli tylko w procesie tym zostaną zapewnione korzystne i uczciwe warunki transformacji, a potencjał pracowników i firm tego sektora zostanie należycie zagospodarowany” – napisano w dokumencie, pod którym podpisało się 51 reprezentantów i reprezentantek środowiska akademickiego UŚ. (Czytaj więcej)
Ropa naftowa:
- Bank Światowy podniósł prognozy dotyczące średnich cen ropy naftowej w roku 2020. Zdaniem analityków ukształtują się one na poziomie ok. 41 dolarów za baryłkę, czyli 6 dol. więcej niż przewidywano w kwietniu. W roku 2021 Bank Światowy spodziewa się, że średnia cena surowca osiągnie 44 dol. – wobec 42 dol. zapowiadanych pół roku temu. (Czytaj więcej)
- Poważny spadek eksportu rosyjskiej ropy. (Czytaj więcej)
Gaz:
- Do roku 2025 Belgia najprawdopodobniej wyłączy swoje obie elektrownie jądrowe. To warunek postawiony przez belgijskich Zielonych, którzy weszli do nowego rządu. Atom zostanie jednak zastąpiony nie tylko przez odnawialne źródła energii, ale również przez elektrownie spalające gaz ziemny. (Czytaj więcej)
- Operator systemu przesyłowego gazu Gaz-System rozpoczął badanie rynku pod kątem oczekiwanego wzrostu zużycia, a więc i przesyłu gazu. Oczekiwania odbiorców przełożą się na kolejny KDPR, czyli Krajowy Dziesięcioletni Plan Rozwoju sieci przesyłowej gazu. (Czytaj więcej)
- 21 października 2020 roku Gaz-System i Polskie LNG podpisały porozumienie w sprawie planu połączenia spółek. (Czytaj więcej)
- Transformacja lokalnego ciepłownictwa napędzi gazyfikację
- Jak ocenia prezes Polskiej Spółki Gazownictwa Ireneusz Krupa, przestawianie lokalnych ciepłowni na gaz powinno przyspieszyć gazyfikację kraju. Jego zdaniem, proces ten potrwa około 10 lat i wymaga poważnych pieniędzy, także w formie wsparcia dla rozbudowy sieci. (Czytaj więcej)
Energia jądrowa:
- Podczas szczytu państw Trójmorza w Tallinie podpisana została polsko-amerykańska umowa międzyrządowa w sprawie współpracy przy rozwoju cywilnej technologii jądrowej. (Czytaj więcej)
- Polska zwróci się do Komisji Europejskiej z wnioskiem o zatwierdzenie pomocy publicznej dla budowy elektrowni jądrowych. (Czytaj więcej)
- Rząd podjął decyzję. Ale to nie koniec dyskusji o małych reaktorach atomowych dla Polski. Przyjęcie Programu Polskiej Energetyki Jądrowej przez rząd nie oznacza wcale, że w Polsce powstaną wielkie elektrownie atomowe obecnego typu. Rewolucja w technologiach jądrowych może pojawić się szybciej niż się wydaje decydentom. (Czytaj więcej)
Wywiady:
- Tobiasz Adamczewski, Kierownik ds. OZE w Forum Energii mówi, że nie będzie transformacji energetycznej bez uczciwej rozmowy ze społeczeństwem. (Czytaj więcej)
- Marcin Roszkowski, prezes zarządu Instytutu Jagiellońskiego o tym, że neutralność klimatyczna wymaga gigantycznych inwestycji oraz, że zielone technologie nie są jeszcze powszechnie dostępne. (Czytaj więcej)
- Lidia Wojtal, ekspertka ds. polityki klimatyczno-energetycznej o zielonej transformacji. (Czytaj więcej)
Pozostałe informacje z kraju:
- Samorządy Tychów i pobliskiego Bierunia, a także działające w obu miastach spółki komunalne i prywatne firmy utworzyły Tyski Klaster Energii. Dzięki porozumieniu mają powstać nowe źródła energii odnawialnej. Obecnie członkowie klastra dysponują łącznie ponad 6 megawatami zielonej mocy. (Czytaj więcej)
- Wiadomo, jak Polska chce zmienić unijny system handlu emisjami CO2 obarczający ich kosztami energetykę. Nieoficjalny dokument opisuje polską propozycję reformy. (Czytaj więcej)
- Będzie zastrzyk pieniędzy dla “Czystego Powietrza”? 8 mld euro na wymianę źródeł ciepła. (Czytaj więcej)
- Z Licznika Elektromobilności prowadzonego przez Polski Związek Przemysłu Motoryzacyjnego oraz Polskie Stowarzyszenie Paliw Alternatywnych wynika, że na koniec września po polskich drogach jeździło 14 788 elektrycznych samochodów osobowych, z których 8 169 (o 557 więcej niż na koniec sierpnia) stanowiły pojazdy w pełni elektryczne, a pozostałą część hybrydy typu plug-in, których zarejestrowano 6 619, czyli o 433 więcej niż na koniec sierpnia. (Czytaj więcej)
- Przemysł energochłonny prosi rząd o pomoc. “Jesteśmy w krytycznym momencie”. Zaczyna się spełniać najgorszy scenariusz gospodarczy, w którym firmy energochłonne zamykają zakłady lub wycofują się z inwestycji – wskazują w apelu do rządu przedstawiciele m.in. hut, cementowni, przemysłu chemicznego czy papierniczego. Postulują wdrożenie rozwiązań, które pozwolą im przetrwać. (Czytaj więcej)
- Czy warto kupić samochód elektryczny? Jak ładować go energią słoneczną? Praktyczny poradnik nr 1. (Czytaj więcej)
- Polska Grupa Energetyczna przedstawiła swoją strategię. Jej głównym celem jest osiągnięcie neutralności klimatycznej do 2050 roku. (Czytaj więcej)
- Ile kosztuje wentylacja mechaniczna z odzyskiem ciepła do domu o powierzchni 170 m2? Czym mogą różnić się od siebie oferty? (Czytaj więcej)
Pozostałe informacje ze świata:
- Aż 75 proc. budynków w Unii Europejskiej jest nieefektywnych energetycznie. W efekcie budynki takie jak domy jednorodzinne, bloki, biurowce, zakłady przemysłowe, szkoły, szpitale konsumują 40 proc. finalnej energii w UE i odpowiadają za aż 36 proc. unijnych emisji dwutlenku węgla. Nadchodzi unijna fala renowacji budynków. Polska na tym skorzysta. (Czytaj więcej)
- Wykorzystanie pomp ciepła w znaczny sposób ogranicza koszty eksploatacyjne w budynku, ale czy może przyczynić się do wzrostu jego wartości? Okazuje się, że tak. Wyniki analiz przeprowadzonych w USA wykazały, że cena sprzedaży domu z pompą ciepła może wzrosnąć nawet o ponad 7%. (Czytaj więcej)
- Grafenowe baterie już wkrótce mogą trafić do samochodów elektrycznych. Powstały baterie samochodowe, które drastycznie skrócą czas ładowania aut elektrycznych. Do tej pory wąskim gardłem współczesnej elektroniki, w tym także elektrycznych samochodów, są przestarzałe systemy ładowania baterii oraz przechowywania energii. Bez gwałtownego przyspieszenia procesu ładowania niemożliwe będzie upowszechnienie elektryków na szeroką skalę. (Czytaj więcej)
Autor: mgr inż. Kamil Różycki, Narodowa Agencja Poszanowania Energii S.A.
